Wyszukiwanie zaawansowane
Uniwersytet Rolniczy w Krakowie

   Katedra Żywienia Człowieka i Dietetyki
    Wydział Technologii Żywności
    Uniwersytet Rolniczy w Krakowie

plik svg - godło

Kierunki badań

OCENA SPOSOBU ŻYWIENIA I STANU ODŻYWIENIA RÓŻNYCH GRUP LUDNOŚCI

W Katedrze Żywienia Człowieka prowadzone są badania oceny sposobu żywienia i stanu odżywienia różnych grup ludności m.in. (dzieci, młodzieży szkolnej i akademickiej, sportowców i osób starszych).

Badania sposobu żywienia prowadzone są poprzez zastosowanie:

  • wywiadu lub zapisu z ostatnich 24 godzin poprzedzających badanie,
  • ankiety dotyczącej historii żywienia, obejmującej m.in. częstotliwość spożycia poszczególnych produktów spożywczych,
  • raportów magazynowych i jadłospisów dekadowych,
  • analizy chemicznej całodziennych racji pokarmowych.

Zebrane materiały służą do oceny pobrania energii i składników odżywczych, porównania do aktualnie zalecanych norm żywienia, a także do  oceny wielkości i częstotliwości spożycia grup produktów spożywczych.

Badania stanu odżywienia wykonywane są m.in. poprzez:

  • pomiar masy ciała, wzrostu (BMI), grubości fałdów skórno-tłuszczowych (zawartość tkanki tłuszczowej, mięśniowej masy ciała), zawartości wody.


Do badań tych wykorzystuje się analizator składu ciała Tanita SC-330, wzrostomierze, fałdomierze oraz wagi elektroniczne.

 

BADANIA FIZJOLOGICZNE NA ZWIERZĘTACH LABORATORYJNYCH

Katedra Żywienia Człowieka prowadzi badania poświęcone żywności funkcjonalnej, tj. produktom spożywczym zawierającym składniki biologicznie aktywne, zapobiegające rozwojowi chronicznych chorób niezakaźnych, m.in. miażdżycy. Badania obejmują następujące grupy tematyczne:

  1. Identyfikacja produktów spożywczych charakteryzujących się właściwościami funkcjonalnymi (zawierającymi m.in. wielonienasycone sprzężone kwasy tłuszczowe).
  2. Żywieniowe modyfikacje składu kwasów tłuszczowych (zgodnie z zaleceniami żywieniowymi) i kształtowanie właściwości funkcjonalnych produktów pochodzenia zwierzęcego (mleka, mięsa i jaj).
  3. Badania żywieniowe z wykorzystaniem modeli zwierzęcych (szczury, myszy m.in. myszy genetycznie zmodyfikowane ApoE/LDLR-/-) żywionych zmodyfikowanymi dietami.
  • Ocena wpływu wybranych czynników żywieniowych na parametry biochemiczne zwierząt doświadczalnych (oznaczenie parametrów biochemicznych w surowicy/osoczu krwi zwierząt doświadczalnych przy użyciu komercyjnie dostępnych zestawów odczynników, możliwość wykonania analizy profilu lipoprotein metodą FPLC - fast protein liquid chromatography).
  • Ocena zmian miażdżycowych u myszy genetycznie zmodyfikowanych ApoE/LDLR-/-.
  • Analiza ilościowa zmian miażdżycowych metodą wzdłużną („en face”) w aorcie mysiej.
  • Analiza ilościowa i jakościowa zmian miażdżycowych metodą poprzeczną („cross-section”) w początkowym odcinku aorty wstępującej myszy (barwienie ORO, Sirius Red, ocena immunohistochemiczna).
  • Analiza ilościowa i jakościowa zmian miażdżycowych metodą poprzeczną w pniu ramienno-głowowym (BCA- brachiocephalic artery)  myszy. 
  • Analiza zawartości tłuszczu w narządach (m.in. wątroba) przy zastosowaniu aparatu Soxtec Avanti 2050/LECO TFE 2000 oraz profilu kwasów tłuszczowych w tkankach zwierząt (wątroba, tkanka tłuszczowa) przy użyciu chromatografu GC-MS (Shimadzu QP 5050A).
  • Ocena zmian histologicznych w wątrobie zwierząt modelowych (szczurów, myszy) – metodą mrożeniową.
  • Ocena wpływu badanych czynników na ekspresję genów metabolizmu lipidowego u zwierząt modelowych.
     

BADANIA SKŁADU PODSTAWOWEGO ORAZ WPŁYWU DODATKÓW FUNKCJONALNYCH I PROCESÓW TECHNOLOGICZNYCH NA WYBRANE PARAMETRY JAKOŚCI ZDROWOTNEJ PRODUKTÓW POCHODZENIA ROŚLINNEGO

Badania obejmują następujące grupy tematyczne:

  1. Oznaczenia składu podstawowego oraz niektórych parametrów jakości zdrowotnej wybranych warzyw, owoców, przypraw – roślinnych, korzennych lub ziołowych, itd.,
  2. Analizy wpływu różnego rodzaju procesów technologicznych (procesy hydrotermiczne, chłodnicze i zamrażalnicze przechowywanie warzyw) oraz metod przechowywania (np. różne techniki pakowania, typy opakowań, itd.) na zmiany wartości ocenianych parametrów w analizowanym materiale.
  3. Zastosowania różnych dodatków funkcjonalnych (np. błonnika z owsa, inuliny, zakwasu, białek serwatki, owoców dziko rosnących krzewów), jak również wykorzystania zamrażalniczego przechowywania w produkcji pieczywa pszennego, z mąki jasnej i pełnoziarnistej.
  4. Zwiększanie wartości odżywczej, jak również obniżanie wartości indeksu glikemicznego pieczywa i otrzymanie produktu z przeznaczeniem dla osób chorujących na cukrzycę typu 2 oraz osób, które pragną uchronić się przed wystąpieniem tego schorzenia w przyszłości.
  5. Najczęściej wykonywane analizy:
    • Oznaczenie zawartości suchej masy (PN-A-79011-3:1998).
    • Oznaczanie zawartości białka ogółem metodą Kjeldahla (PN-EN ISO 8968-1:2004).
    • Oznaczanie zawartości tłuszczu metodą Soxhleta (PN-A-79011-4:1998).
    • Oznaczanie zawartości popiołu (PN-A-79011-8:1998).
    • Obliczenie zawartości węglowodanów ogółem (Gawęcki i Hryniewiecki, 2004).
    • Oznaczenie zawartości błonnika pokarmowego (PN-A-79011-15:1998).
    • Oznaczenie zawartości witaminy C (PN-A-04019:1998).
    • Oznaczenie zawartości ß-karotenu (PN-EN 12823-2:2002).
    • Przygotowanie ekstraktów metanolowych (Pellegrini i in., 2003).
    • Oznaczenie polifenoli ogółem (Poli-Swain i Hillis, 1959).
    • Oznaczenie aktywności antyoksydacyjnej (Re i in., 1999).
    • Oznaczenie zawartości tiocyjanianów (Brzozowska (red.), 2004).
    • Oznaczenie zawartości antocyjanów (Fuleki i Francis, 1968).
    • Oznaczenie zawartości azotanów(V) i azotanów(III) (PN-A-75112:1992).
    • Oznaczenie zawartości skrobi opornej (AOAC 2002.02, AACC 32-40).
    • Oznaczenie zawartości frakcji odżywczych skrobi (Englyst i in., 1993, Chung i in., 2010).
    • Oznaczenie wartości indeksu glikemicznego metodą in vitro (Englyst i in., 1993, Chung i in., 2010).
    • Oznaczenie wartości indeksu glikemicznego z udziałem zdrowych ochotników (FAO/WHO, 1997).
       

BADANIA Z ZAKRESU NUTRIGENOMIKI

Badania w :

Pracowni hodowli komórkowej

  1. Oznaczanie stopnia cytotoksyczności w komórkach (test LDH),
  2. Oznaczanie żywotności komórek (test MTT, test fioletem krystalicznym, test z użyciem automatycznego licznika komórek),
  3. Oznaczenie proliferacji komórek (test BrdU),
  4. Oznaczenie aktywności kaspaz (kolorymetrycznie).

Pracowni nutrigenomiki

  1. Izolacja kwasów nukleinowych i białek,
  2. Oznaczenie ekspresji genów metodą Real-Time PCR.
      

ZAPLECZE BADAWCZE

Pracownie:

  • Pracownia Żywienia Człowieka;
  • Pracownia Technologii Gastronomicznej;
  • Pracownia Higieny i Toksykologii Żywności;
  • Pracownia Chromatografii Gazowej;
  • Pracownia Mikroskopii i Histologii;
  • Pracownia Żywności Funkcjonalnej;
  • Pracownia Nutrigenomiki i Hodowli Komórkowej;
    Zwierzętarnia.

Aparatura specjalistyczna

  • Uniwersalny ekstraktor tłuszczu Soxtec;
  • Aparat do oznaczania włókna Fibertec;
  • Zestaw do oznaczania azotu Kiejltec 8200;
  • Liofilizator alpha 6581;
  • Chromatograf gazowy ze spektrometrem masowym GC-MS
  • Autoklaw ASV;
  • Mikroskop Nikon Eklipse E-400;
  • Zestaw spektrofotometryczny UV;
  • Kriostat Leica CM1850UV;
  • System chromatografii FPLC;
  • Komora laminarna z modułem do hodowli w warunkach atmosfery CO2/CO;
  • System do analizy ekspresji genów w czasie rzeczywistym RT-PCR;
  • Spektrofotometr Multiscan GO, 51119300;
  • Urządzenie do anestezji zwierząt laboratoryjnych;
  • Analizator składu ciała Tanita SC-330